การนวดอบประคบสมุนไพร
การนวดอบประคบสมุนไพร
นอกเหนือจากการอยู่ไฟแล้วการแพทย์แผนไทย ยังมีอีกหลายวิธีที่ใช้สำหรับดูแลสตรีหลังคลอดบุตร ด้วยการอบประคบสมุนไพร จะช่วยให้คุณแม่ผ่อนคลายสบายตัวแก้อาการผิดปกติของกระดูกและข้อต่อรวมถึงการกระตุ้น การทำงานของอวัยวะต่างๆการนวดคลายเส้นและผ่อนคลาย
เน้นบริเวณต้นขาใช้การถีบขา เพื่อช่วยผ่อนคลายอาการปวดขาเพื่อปรับธาตุ สามารถใช้การประคบร้อนกับการนวด นวดขับน้ำคาวปลา มีประโยชน์ ช่วยเร่งการขับน้ำคาวปลาหลังคลอดและช่วยกระตุ้นมดลูกให้เข้าอู่เร็วให้นอนหงายชันเข่า
การเตรียมสถานที่อุปกรณ์
สถานที่สะอาดโล่ง สงบมิดชิดปลอดภัย ผ้าขนหนูสีอ่อน เย็นสบายอ่อนนุ่ม ต้องปรับระดับอุณหภูมิในห้องให้พอเหมาะ การเตรียมพร้อมของผู้นวด จิตใจต้องมีสมาธิ และจัดการกับธุระส่วนตัวทุกอย่างให้เรียบร้อย การแต่งตัวต้องสะอาดไม่ควรใส่เครื่องประดับ เช่น แหวน กำไร เสื้อผ้าควรใส่ผ้าฝ้าย แขนสั้นคอไม่เว้าลึก การนวดไม่ควรชวนแขกคุยยกเว้นแขกถาม ระยะเวลาการนวดควรอยู่ห่างระหว่าง 1 ชั่วโมง ถึง 1 ชั่วโมงครึ่ง การเตรียมตัวแขกที่มารับบริการ กรณีแขกไม่เคยนวดมาก่อน ต้องอธิบายขั้นตอนและวิธีการให้เข้าใจ ต้องให้แขกถอดเครื่องประดับต่างๆออกให้หมด
น้ำมันนวด
1. น้ำมันที่ใช้เป็นตัวทำให้ลื่นสะดวกเวลานวด จะใช้น้ำมันจากพืช เช่น น้ำมันอัลมอนด์
2. น้ำมันหอมระเหยโดยใช้กลิ่นหอมระเหยเป็นตัวรักษาโรค เช่น กลิ่นเบอร์กามอต ทำให้ใจสบาย โดยปกติการนวด 1 ครั้ง ต้องใช้น้ำมันนวดประมาณ 50 ซีซี
ข้อควรระวัง หลังจากเชิญแขกเข้าห้องนวด
1. .ให้แขกนั่งพัก 2-3 นาที ถามปัญหาสุขภาพโรคประจำตัว
2. ก่อนนวดน้ำมัน ควรเริ่มต้นด้วยการบีบนวด บริเวณหลังไหล่ คอนวด 25 จุดคลายเครียดผ่อนคลายก่อน นวดน้ำมันจะนวดในลักษณะการกดลูบ (สไลด์) โดยจะไม่เน้นการบีบนวด การดัดหรือการขยำที่รุนแรง การนวดทั้งหมดแบ่งเป็น 15 ขั้นตอน การนวดดูแลสุขภาพผู้หญิง เรื่องของผู้หญิง ในคัมภีร์ประถมจินดา ซึ่งเป็นหลักประธานของคัมภีร์อื่นๆ มีการอธิบายถึงเรื่องของผู้หญิง ตั้งแต่แรกเกิดถึงวัยเจริญพันธุ์ เพื่อเป็นพื้นฐานให้เข้าใจถึงการดูแลตนเองแบบไทย ผู้หญิงมีข้อแตกต่างจากชายอยู่ 4 ประการคือ หน้าอก อวัยวะ ต่อมโลหิต มดลูก
การนวดผู้หญิงในวัยเจริญพันธุ์ มักเน้นการนวดผ่อนคลาย หรือนวดแก้อาการต่างๆที่เกิดขึ้น
• นวดคลายเครียด เพื่อลดการปวดศีรษะ
• นวดหลัง เพื่อบรรเทาอาการครั่นเนื้อครั่นตัว
• นวดบริเวณเอวและกระเบนเหน็บ
• นวดร่วมกับใช้น้ำมันหอมระเหย วิธีนวด
• นวด 25 จุดคลายเครียดเพื่อปรับธาตุให้สมดุล
• นวดคลายปวดท้อง วนจากข้างท้องมาสะดือ
• แก้อาการหงุดหงิดอ่อนเพลีย นวดร่วมกับการใช้น้ำมันหอม อธิบายหลังการนวด
• ช่วยปรับทัศนคติ ที่เกี่ยวกับการมีประจำเดือนให้ถูกต้อง
• วิธีที่ดีที่สุดสำหรับลดอาการปวด คือการออกกำลังกายให้สม่ำเสมอ เพราะจะช่วยให้สดชื่น และลดการวิตกกังวล การนวดสตรีมีครรภ์
เนื่องจากต้องดูแลสุขภาพ และระมัดระวังร่างกายเป็นพิเศษ ตลอดจนห้ามใช้สมุนไพรเพื่อลดการเสี่ยงอันตรายของหญิงมีครรภ์ คือการนวดแก้วิงเวียน การนวดปรับธาตุเพื่อเป็นครรภ์รักษา ประโยชน์นั้นมีตั้งแต่ ลดอาการปวดหลัง ขาชา บวม นวดเพื่อขยับทารกในท้องไม่ให้กดทับเส้นประสาทลดอาการท้องผูก
ข้อควรระวัง
• ห้ามนวดโดนท้อง ควรลูบเพียงเบาๆ
• ห้ามดึงหรือเหยียดตัว
• ไม่นวดเท้าสะท้อนจุดแบบจีน ตบข้อเท้า อาจทำให้สะเทือน
• ห้ามนอนคว่ำ การดูแลหลังคลอด, อบกระโจมสมุนไพร เพื่อช่วยให้หญิงหลังคลอดไม่อึดอัดท้อง มักจะให้รับประทานน้ำมะขามเปียกผสมเกลือ เป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่ง สำหรับสตรีหลังคลอด การอยู่ไฟ เป็นวิธีการประยุกต์
• ไม้กระดานอย่างหนากว้าง 12 นิ้ว ยาว 7-8 ฟุต
• กะละมังขนาดใหญ่ 1ใบ
• สังกะสีขนาดปิดปากกะละมังมิด 1 แผ่น
• ฟืนไม้สะแกประมาณ 50-60 ท่อน นิยมใช้ฟืนไม้สะแก เพราะไฟแรงไม่มี ไม่มีลูกไฟกระเด็น วิธีทำ
• พาดไม่กระดานบนแคร่
• ใส่น้ำให้เต็มกะละมัง
• วางฟืนไม้สะแกบนสังกะสีแล้วจุดไฟ